Co przychodzi Ci do głowy, kiedy słyszysz słowo: budżet domowy? Być może kojarzy Ci się ono ze żmudnym spisywaniem każdej wydanej złotówki, dodawaniem do siebie mnóstwa cyfr i sztywnymi ramami, które nijak mają się do rzeczywistego życia.
Jeśli tak jest, to najwyższa pora odczarować temat. Czytając ten artykuł dowiesz się, czym naprawdę jest budżet domowy i dlaczego warto go prowadzić. Poznasz też proste sposoby na uporządkowanie swoich domowych finansów, które pomogą Ci osiągnąć stabilizację i podpowiedzą, jak stworzyć Twój własny budżet domowy 2018.
Czym jest budżet domowy?
Na początek obalmy pewien mit. Prawidłowo skonstruowany budżet to nie tylko spis poniesionych w ciągu miesiąca wydatków. Nie chodzi o to, by analizować każdy paragon i dokładnie nanosić jego treść w odpowiednie zestawienie. Takie podejście do planowania finansów zniechęca i skupia się jedynie na tym, co już było. Dobrze stworzony budżet to aktywne planowanie, które pozwala zapanować nad naszymi przychodami i comiesięcznymi wydatkami. Pomaga nam rozdzielić dostępne środki oraz wykorzystać je tak, by zaspokoić wszystkie potrzeby i finalnie powiększyć pulę oszczędności. Budżet to aktywne działania, które dają możliwość kontroli nad finansami, a także efektywny sposób, by ocenić, czy stać nas na konkretny wydatek oraz jakie kroki podjąć, by poprawić swoją sytuację finansową.
Krok 1: Wybierz metodę dla siebie
Istnieje szereg metod, które pozwolą Ci na sprawne planowanie domowego budżetu, bez zbędnego nakładu czasu i sił. Dobierając narzędzie, pamiętaj, by było jak najprostsze w obsłudze i odpowiadało Twoim wymaganiom, tak by pierwsze kroki stawiane na drodze finansowego planowania nie były zniechęcające. Jeśli jesteś zwolennikiem tradycyjnych rozwiązań, do planowania budżetu możesz wykorzystać zwykły notatnik. Innym wygodnym sposobem, który warto przetestować są arkusze kalkulacyjne, dostępne w ramach pakietu Office lub jego darmowych zamienników. Te proste w obsłudze rozwiązania pozwalają na przejrzyste gromadzenie danych oraz umożliwiają automatyczne sumowanie poszczególnych wartości, co sprawia, że budżet domowy Excel to jedna z najłatwiejszych metod planowania. Dla tych, którzy cenią sobie dostęp do planu finansowego niezależnie od warunków, świetnym rozwiązaniem będą aplikacje mobilne. Takie innowacyjne narzędzia oferowane są przez niektóre banki, można je także pobrać za darmo z zaufanych źródeł.
Krok 2: policz wszystkie przychody
Jeśli zdecydowałeś, która metoda planowania sprawdzi się w Twoim przypadku najlepiej, przyszedł czas na ustalenie, jakimi środkami finansowymi dysponujesz w danym miesiącu. Przychody to wszystkie środki, które w omawianym okresie zasiliły Twoją kieszeń, czy też konto bankowe. Może tu chodzić o wynagrodzenie za pracę zawodową, różnego typu zasiłki, renty lub pieniądze otrzymywane za wynajem mieszkania. Słowem: są to wszystkie środki, które możemy rozdysponować w danym miesiącu. Ich sumę zapisujemy w odpowiedniej rubryce.
Krok 3: Zaplanuj wydatki stałe
Kolejny etap polega na opracowaniu listy wydatków, które ponosimy każdego miesiąca.Takie koszty to m.in. czynsz, opłaty mieszkaniowe, jedzenie, paliwo, rozrywka, ubezpieczenia, stałe raty kredytów. Poszczególne kategorie powinny w jak największej mierze odnosić się do naszej sytuacji, tak by zaplanowany budżet odzwierciedlał rzeczywiste potrzeby. Warto także zadbać, by ta część planu była rozpisana przejrzyście i by początkowo nie zawierała więcej niż dziesięć podpunktów. Taki model działania pozwoli nam na opracowanie nieskomplikowanego zestawienia, które będzie stanowić solidną podstawę do dalszego planowania budżetu domowego. Co istotne, w skład wydatków stałych wchodzą także typowe dla poszczególnych okresów potrzeby, o których istnieniu wiemy na początku miesiąca. W grę może wchodzić zakup podręczników, związany z nadchodzącym rokiem szkolnym lub planowana impreza urodzinowa naszego współmałżonka, którego jubileusz wypada w lutym.
Krok 4: Przygotuj się na wydatki nieregularne
Powyższe stwierdzenie to jeden z najważniejszych elementów całego budżetu domowego, gdyż nawet najlepiej opracowany plan finansowy nie spełni swojej roli, jeśli nie uwzględnisz w nim wydatków, które są oczywiste, jednak nie możesz ich do końca umiejscowić w czasie. Mówiąc w prost, wydatki nieregularne to wydatki, o których wiesz, a których nie możesz do końca przewidzieć. W grę mogą wchodzić np. wizyty u lekarza, naprawa auta, zakup nowych ubrań czy udział w płatnych szkolenia. Jak sobie radzić z takimi kosztami? Istnieje na to prosty sposób. Po pierwsze, zapisz kwoty, jakie wydajesz na poszczególne kategorie w skali roku. Przykładowe rozpisanie może wyglądać następująco: ubrania 300 zł, przegląd auta 1200 zł, remont kuchni 2000 zł itp. Kolejny ważny krok to zsumowanie wszystkich wydatków nieregularnych i podzielenie ich przez liczbę miesięcy. Otrzymany wynik to kwota, którą należy odkładać wcześniej, każdego miesiąca, by w odpowiednim momencie wykorzystać powstały zapas. Liczbę tą potraktuj, jako kolejny wydatek stały, będący jednym z podpunktów listy z kroku czwartego.
Krok 5: Stwórz plan oszczędzania szyty na miarę
Skoro zaplanowaliśmy wydatki, musimy zaplanować także oszczędności. Stwierdzenie to, nie będzie dla Ciebie zadziwiające, jeśli kiedykolwiek pod koniec miesiąca zastanawiałeś się, gdzie podziały się pieniądze, które na początku planowałeś odłożyć. Fakty mówią same za siebie. Plan oszczędzania należy przygotować wcześniej, by z powodzeniem uniknąć pokusy wydania wszystkich dostępnych środków oraz by nasze fundusze nie “rozpłynęły” się w czasie codziennej aktywności. Pomocne w tym zakresie może okazać się konto oszczędnościowe lub wyznaczenie sobie konkretnego celu, do którego będziemy dążyć. Jeszcze jedna ważna uwaga. Ponieważ tworzysz budżet odpowiadający Twoim potrzebom, także kwota, którą planujesz odłożyć powinna być dostosowana do Twoich możliwości. Takie nastawienie pozwoli Ci uniknąć myślenia, że budżet domowy to coś, co Cię ogranicza.
Krok 6: Trzymaj się planu i wyciągaj wnioski
Plan wykonany? Wydatki i oszczędności zaplanowane? Nadszedł czas na realizację Twojego budżetu. Jednak to jeszcze nie koniec. Pamiętaj, by pod koniec miesiąca podsumować to, co udało Ci się osiągnąć. Jeśli zmieściłeś się w wyznaczonych ramach, to możesz być z siebie dumny. Jeśli jednak coś poszło nie tak, to nic straconego. Przeanalizuj jeszcze raz plan, który stworzyłeś i zastanów się: Czy wszystkie kwoty dedykowane konkretnym kategoriom są zapisane zgodnie z Twoimi rzeczywistymi potrzebami? Czy którejś kategorii poświęciłeś więcej, niż rzeczywiście powinnieneś i musisz zredukować koszty? Przeanalizuj wydatki z całego miesiąca oraz swoje dotychczasowe działania, a potem, bogatszy o nową wiedzę, zaplanuj kolejny okres. Pamiętaj, że budżet to środek do celu, który ma stanowić pomoc i dodatkowe wsparcie, tak by pieniądze ułatwiały nam życie. Zobacz również artykuł – BUDŻET DOMOWY – JAK PLANOWAĆ COMIESIĘCZNE WYDATKI?
